Từ xưa các cụ quan niệm việc sinh đẻ là của “phận đàn bà” nên hễ có trục trặc thì đổ ngay cho vợ ‘không biết đẻ”.

Thời nay, nhờ xét nghiệm tinh dịch đồ, chụp mạch máu... “của quí” các nhà khoa học công bố: đàn ông chịu trách nhiệm 50% trong các trường hợp vô sinh.

Con giống được sản xuất như thế nào?

Chúng ta biết muốn có con thì đàn ông phải “góp vốn” bằng tinh trùng, tinh binh lại phải đảm bảo số lượng và chất lượng. Số lượng tinh binh cần bao nhiêu? Người đàn ông có bộ phận sinh dục khỏe mạnh thì số tinh binh từ 60 triệu/ml trở lên. Nếu số lượng < 20 triệu/ ml thì khó mà đậu thai được. Khi số lượng không đủ thường kéo theo chất lượng kém: tinh binh dị dạng, đứng im không có khả năng chạy trên đường đua đi tìm trứng. Nếu gọi tinh binh là “cá” thì tinh dịch là “nước”, tinh dịch mang theo chất kích thích, bổ dưỡng giúp tinh binh có khả năng di chuyển được. Ngoài ra còn phải kể đến những yếu tố cản trở như viêm nhiễm khiến đường đi của tinh binh trở nên tắc tị gây nên cảnh “em ở đầu sông anh cuối sông”còn khổ hơn cả vợ chồng Ngưu Lang Chức Nữ.

Tinh binh được sản xuất từ tế bào mẹ tên là Sertoli của tinh hoàn. Từ màng đáy của tế bào Sertoli có các tế bào mầm nguyên thủy. Chúng phát triển qua nhiều giai đoạn để sinh ra tinh trùng. Toàn bộ qui trình kéo dài tới 70 ngày. Sản xuất rồi phải vận chuyển. Quá trình vận chuyển đội quân tinh binh đến mào tinh, ống dẫn , ống phóng tinh mất từ 12-21 ngày nữa. Đây là lý do tại sao tinh hoàn phải sản xuất ba ca liên tục để dự trữ.

Mỗi ngày tinh hoàn cho “ra lò” bao nhiêu tinh binh?Con số khiến nhiều người  không tưởng tượng được :140-160 triệu. Tác giả Vogel còn ước tính rằng: từ khi dậy thì đến khi về với ông bà hai tinh hoàn có thể sản xuất tới 30 nghìn tỷ tinh binh. Quả là một đội quân khổng lồ.

Những yếu tố ảnh hưởng đến sản xuất con giống?

Những tháng cuối của thai nghén “hai nhà máy sản xuất đạn” được vận chuyển về đúng vị trí là túi đựng đạn. Tuy nhiên ở một số trường hợp chúng không rời ổ bụng mà cứ ở yên trong đó. Thế là cậu bé ra đời, nhìn bên ngoài các “phụ tùng” đủ cả, ít bà mẹ kiểm tra xem “túi” có chứa “đạn” hay không. Khi chàng trai lớn lên tình cờ một hôm tắm, kiểm tra mới tá hỏa đi siêu âm thấy “hai  tên” vẫn còn du hí trong bụng. Chúng bị ủ trong nhiệt độ 37 độ C, nếu có dùng dao kéo buộc các cu cậu về ngôi nhà đã xây sẵn thì các tế bào Sertoli hồi phục kém và đương nhiên số lượng và chất lượng con giống cũng giảm. Lâu lâu chúng ta nghe có anh bị vô sinh, đi khám được chẩn đoán “giãn tĩnh mạch thừng tinh” bởi chúng giãn và xoắn khiến “nhà máy”thiếu nguyên liệu “đầu vào” nên các công đoạn sản xuất bị ngưng trệ. Một số anh còn bị hệ miễn dịch chơi khăm lại sản xuất ra kháng thể chống tinh trùng nên sản xuất tới đâu, con giống bị tiêu diệt tới đó. Những anh ra đường “thử một tý” thường bị nhiễm cả vườn bách thú vi khuẩn. Chúng chạy ngược dòng vào “kho vũ khí” làm viêm, tắc chả khác gì “lô cốt”chặn đường đi của tinh binh . Chúng ta còn có mắt chứ các chú tinh binh chỉ biết chạy lên phía trước, đụng cái “rầm” thì dừng lại và không thể tiếp cận được trứng.

Còn gì nữa?

Tế bào kẽ Leydig(chung quanh các ống dẫn tinh) sản xuất ra androgen mà chất chủ yếu là Testosterone.Trong thời kỳ dậy thì Testosteron không chỉ là hormone của sự kiến tạo mô cơ, xương và tổ chức liên kết tạo ra một thân hình trai tráng mà nó còn giúp đỡ “láng giềng”. Cụ thể :nhờ Testosterone mà “cu tí” lớn nhanh về chiều dài, bề ngang. Cũng nhờ Testosterone mà “hai viên bi” được máu đến nuôi dưỡng nhiều hơn, chúng lớn nhanh đến khi bằng trứng chim cút thì dừng lại. Testosterone giống như điện trong nhà máy giúp các tế bào Sertoli đóng cầu dao sản xuất . Thiếu điện thì tế bào Sertoli sản xuất tinh binh cầm chừng. Vì thế khi chẩn đoán vô sinh người ta không chỉ xét nghiệm tinh dịch đồ mà còn làm cà xét nghiệm nồng độ Testosterone.

Vậy thì mình bổ sung Testosterone để tăng “điện”

Ví Testosterone như “điện” khá là hợp lý bởi nó ảnh hưởng đến tất cả các “cơ quan đoàn thể” toàn thân. Testosterone phát động ham muốn (libido) khiến “cu tí” cứ muốn nhảy dựng lên. Ít anh để ý rằng mình mệt mỏi, không muốn gần gũi bà xã, kém hăng hái trong công việc và không còn  cảm xúc khi nhìn thấy người đẹp là do “thằng Testosterone” báo hại. Vì thế thiếu Testosterone anh nào cũng cảm thấy “yếu”, các nhà tình dục học gọi đó là nguy cơ “mãn dục nam”. Khi ấy bác sĩ nam khoa sẽ phân tích xét nghiệm, cân nhắc và đưa ra lời khuyên chính xác. Chẳng hạn khi nào cần chích, uống cấp kỳ (bổ sung trực tiếp testosterone vào cơ thể) hay mình dùng loại nhẹ nhàng nhằm “bổ ngang bổ dọc” tế bào Sertoli để chúng “có sức” mà sản xuất ra tinh binh. Chớ coi bổ sung trực tiếp Testosterone như “bửu bối phòng the” mà nên theo lời khuyên của các cụ “dục tốc bất đạt” bằng cách giúp cơ thể tự sản sinh testosterone. TS. BS Lê Thúy Tươi