Sau sinh nở, nghệ là một trong những món ăn không thể thiếu của sản phụ. Bởi quan niệm dân gian cho rằng ăn nghệ sau sinh giúp sản phụ nhanh phục hồi nhờ nhanh thu co tử cung, cửa mình.

Giãn rộng cửa mình sau sinh nở là nỗi niềm khó nói khiến chuyện chăn gối hụt hẫng, như đưa gió vào nhà trống. Để hồi sinh cảm giác “khít khao” như thời thiếu nữ, phụ nữ Thái Lan đã sử dụng nghệ đắng ngay sau sinh cũng như khi bị bệnh sa dạ con (gây ra són tiểu…). Xin giới thiệu bài viết của chuyên gia Nguyễn Thượng Dong về các thảo dược này:

Nghệ đắng Thái Lan có tên khoa học là Curcuma comosa Roxb, thuộc họ Gừng (Zingiberaceae), là cây thuốc đặc hữu của Thái Lan. Tên tiếng Thái là “Wan-chak-motluk”, được nhân dân Thái Lan sử dụng làm thuốc điều hòa kinh nguyệt, chữa chảy máu tử cung sau khi sinh, làm se khít cửa mình và chữa bệnh tiểu són sau sinh.

Curcuma comosa (Nghệ đắng Thái Lan), thảo dược se khít vùng kín

Nghệ vốn là là vị thuốc cổ truyền lâu đời trong Y học cổ truyền Trung Quốc, Việt Nam và Y học Ayurveda Ấn Độ, sử dụng trong nhiều loại bệnh tật và rất nổi tiếng.Vị thuốc “Uất kim” đã được viết trong Lĩnh Nam Bản Thảo như sau:

“Uất kim, củ nghệ vốn trong vàng; Cay, đắng, lạnh, bình, thuần hậu lương; Chẳng nên ăn sống, sao qua rượu; Phá huyết, lên da, nó sở trường; Đái máu, huyết lâm, dùng rất tốt; Tiêu trừ uất kết, giúp người lương”.

Vốn dĩ, nghệ vàng đã có công dụng “phá huyết, hành khí, thông kinh, ngừng đau, trị tâm bụng bị đau, đầy chướng, đàn bà huyết ứ, kinh bế, sau đẻ ứ kinh bụng đau, trong dân gian ở một số vùng quê nhân dân thường lấy nước nghệ kho với cá thu, cá chim cho phụ nữ mới sinh ăn…”.

Nhưng nghệ đắng Thái Lan còn chứa các chất thuộc nhóm diarylheptanoid ít phân cực hơn so với các chất thuộc nhóm curcuminoid trong nghệ vàng, tạo nên hoạt tính tốt trên hệ sinh sản, làm tăng khả năng co của tử cung âm đạo. Chính tác dụng này mà phụ nữ sử dụng Nghệ đắng Thái Lan sẽ giúp âm đạo nhanh chóng co nhỏ lại kích thước cũ sau sinh nở.  

Curcuma comosa được giới thiệu trong hội nghị sản phụ khoa Việt Pháp 2013

Năm 2008, Apichart Suksamrarn và cộng sự đã phân lập đươc từ rễ củ mẫu nghệ đắng 3 chất mới thuộc nhóm diarylheptanoid và đem thử tác dụng estrogen. Kết quả cho thấy chiết xuất từ Nghệ đắng Thái Lan có hiệu ứng estrogen, giúp làm gia tăng độ dày của tế bào biểu mô âm đạo đồng thời cải thiện sự tăng trưởng và tổng hợp keratin trong niêm mạc âm đạo. Nhờ vậy mà Nghệ đắng được sử dụng rộng rãi ở các spa, trung tâm thẩm mĩ Thái Lan để làm trẻ hóa âm đạo, làm sáng vùng thâm đen.

Các công trình nghiên cứu khác của Pawinee Piyachaturawat (1999);Amorutus Sodsai (2007);Anusorn Thampithak (2009); Jian Su (2011)(2012);Kanlt Bhukhai (2012); Suttira Intapad (2011) và Wipawee W (2008) đăng trên các tạp chí khoa học như Dược lý học dân tộc; Hóa y sinh học; Y học tự nhiên…còn cho thấy nghệ đắng Thái Lan còn có các tác dụng: cầm chảy máu tử cung sau sinh,chống viêm trên mô hình COX-2, hạ cholesterol máu, chống loãng xương tăng cường trí nhớ.